Η επίπτωση της ολικής θυρεοειδεκτομής στην οστική πυκνότητα: προοπτική κλινικοεργαστηριακή μελέτη

Abstract

Although CT is secreted by all cells with APUD characteristics, the main source of its production (especially the monomelic, which is the biologically drastic form) is considered to be the c-cells of thyroid gland in humans. Total thyroidectomy (which lately, gains credit as the most suitable therapy for benign diseases of thyroid gland as well) is expected to deprive the organism from the major source of CT secretion, a hormone with antiosteoclast activity per excellence. In order to discover the effort of total thyroidectomy on bone mass, 103 female patients (M.A.: 47,8 years) with benign diseases of the thyroid gland were studied prospectively. 56 of them had (multi)nodular goitre and 47 had toxic goitre. 51 patients (M.A.: 35,288 years) were premenopausal and 52 (M.A.: 60,14 years) were postmenopausal. Patients were partitioned into 4 groups with respect to menopause and the type of thyroid gland disease and were studied sepaarately: simple premenopausal, toxic premenopausal, simple postmenopausal, toxic postmenopausal. With respect to the therapy applied every group was separated into 3 subgroups: a) The subgroup of patients that underwent total thyroidectomy, b) the subgroup of patients that underwent total thyroidectomy, but received sCT post-operatively and c) the subgroup of patients that was treated conservatively. Bone density at femur neck and lumbar vertebrae was measured, in all patients, before the operation or the initiation of conservative treatment and also twelve months later. We observed that: a) Total thyroidectomy in premenopausal women with simple goitre leads to bone density decrease at the femur neck 12 months after surgery, which is statistically significantly higher (p<0,05) in comparison to the decrease of bone density of the relative subgroup treated conservatively. b) Total thyroidectomy in premenopausal women with toxic goitre leads to bone density decrease at the femur neck 12 months after surgery, which is statistically enormously higher (p=0,005) in comparison to the change (increase) of bone mass of the relative subgroup treated conservatively. c) Contrary to the above results the change of bone density at the femur neck of premenopausal women (either with simple or with toxic goitre) that underwent surgery, but received sCT postoperatively did not show statistically significant difference in comparison to the change of the relative groups treated conservatively. d) The change of bone density of lumbar vetrtebrae of premenopausal women (either with simple, or with toxic goitre) as well as the change of bone density at femur neck and the lumbar vertebrae of postmenopausal women (either with simple or witth toxic goitre) did not show statistically significant difference in comparison to the change of bone density of the conservatively treated patients. We conclude that total thyroidectomy influences negatively bone mass at the femur neck of premenopausal women (either with toxic, or with simple goitre). In these women sCT administration can favourably inhibit osteopenia.

Μολονότι η καλσιτονίνη εκκρίνεται από όλα τα κύτταρα με χαρακτηριστικά A.P.U.D., εντούτοις η κύρια πηγή παραγωγής της (και δη του μονομερούς, δηλαδή της βιολογικά δραστικής μορφής της) θεωρείται ότι είναι στον άνθρωπο τα c-κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα. Η ολική θυρεοειδεκτομή (που τα τελευταία χρόνια κερδίζει συνεχώς έδαφος ως θεραπεία εκλογής και καλοηθών θυρεοειδοπαθειών) αναμένεται να αποστερήσει τον οργανισμό από την κύρια πηγή έκκρισης καλσιτονίνης, μίας ορμόνης με κατ' εξοχήν αντιοστεοκλαστική δράση. Με σκοπό τη διαπίστωση της επίπτωσης της ολικής θυρεοειδεκτομής στην οστική μάζα μελετήθηκαν προοπτικά 103 θήλεις ασθενείς που έπασχαν από καλοήθεις θυρεοειδοπάθειες (Μ.Η.: 47,8 ετών). Από αυτές οι 56 έπασχαν από απλή (πολυ)οζώδη βρογχοκήλη και οι 47 από τοξική βρογχοκήλη. Προεμμηνοπαυσιακές ήταν 51 ασθενείς (Μ.Η.: 35,28 έτη) και μετεμμηνοπαυσιακές 52 (Μ.Η.: 60,14 έτη). Οι ασθενείς με βάση την εμμηνόπαυση και το είδος της θυρεοειδοπάθειας χωρίστηκαν σε 4 ομάδες: απλές προεμμηνοπαυσιακές, τοξικές προεμμηνοπαυσιακές, απλές εμμηνοπαυσιακές και τοξικές εμμηνοπαυσιακές, που μελετήθηκαν χωριστά. Με βάση το είδος της θεραπείας που εφαρμόστηκε η κάθε ομάδα χωρίστηκε σε 3 υποομάδες: α) στην υποομάδα που χειρουργήθηκαν με ολική θυρεοειδεκτομή, β) στην υποομάδα που χειρουργήθηκαν αλλά μετεγχειρητικά έλαβαν καλσιτονίνη σολομού και γ) στην υποομάδα που αντιμετωπίστηκαν συντηρητικά. Σ' όλες τις ασθενείς προσδιορίσθηκε η οστική πυκνότητα στον αυχένα του μηριαίου οστού και στην οσφυϊκή μοίρα σπονδυλικής στήλης (Ο.Μ.Σ.Σ..) πριν από την εγχείρηση ή την έναρξη της συντηρητικής αγωγής και δώδεκα μήνες μετά. Διαπιστώθηκαν ότι: (α) η ολική θυρεοειδεκτομή σε προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με απλή βρογχοκήλη προκαλεί δώδεκα μήνες μετά μείωση της οστικής πυκνότητας στον αυχένα του μηριαίου οστού, που είναι στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερη (ρ<0,05) συγκρινόμενη με τη μείωση της οστικής πυκνότητας της αντίστοιχης υποομάδας που αντιμετωπίσθηκε συντηρητικά. (β) η ολική θυρεοειδεκτομή σε προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με τοξική βρογχοκήλη προκαλεί 12 μήνες μετά μείωση της οστικής πυκνότητας στον αυχένα του μηριαίου οστού, που είναι στατιστικά πολύ σημαντικά μεγαλύτερη (ρ=0,005) συγκρινόμενη με τη μεταβολή (αύξηση) της οστικής μάζας της αντίστοιχης υποομάδας που αντιμετωπίσθηκε συντηρητικά. (γ) Αντίθετα, η μεταβολή της οστικής πυκνότητας του αυχένα μηριαίου οστού τωνπροεμμηνοπαυσιακών γυναικών (είτε με απλή είτε με τοξική βρογχοκήλη) που χειρουργήθηκαν αλλά έλαβαν μετεγχειρητικά καλσιτονίνη σολομού δεν εμφάνισε στατιστικά σημαντική διαφορά συγκρινόμενη με τη μεταβολή των αντιστοίχων ομάδων που αντιμετωπίσθηκαν συντηρητικά.(δ) Η μεταβολή της οστικής πυκνότητας στην Ο.Μ.Σ.Σ. (O2-O4) των προεμμηνοπαυσιακών γυναικών (είτε με απλή, είτε με τοξική βρογχοκήλη) καθώς και η μεταβολή της οστικής πυκνότητας στον αυχένα του μηριαίου οστού και στην ΟΜΣΣ (O2-O4) των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών (είτε με απλή, είτε με τοξική βρογχοκήλη) δεν εμφάνισε στατιστικά σημαντική διαφορά συγκρινόμενη με τη μεταβολή της οστικής πυκνότητας των αντίστοιχων ομάδων που αντιμετωπίσθηκαν συντηρητικά. Συμπεραίνεται ότι: η ολική θυρεοειδεκτομή επηρεάζει δυσμενώς την οστική μάζα τουαυχένα του μηριαίου οστού προεμμηνοπαυσιακών γυναικών (είτε με τοξική, είτε με απλήβρογχοκήλη). Σε αυτές τις γυναίκες η φαρμακευτική χορήγηση καλσιτονίνης σολομού μπορεί να εμποδίσει ευεργετικά την εγκατάσταση οστεοπενίας.