ΠΗΛΙΝΕΣ ΜΗΤΡΕΣ ΑΓΓΕΙΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΛΛΑ. ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗΣ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ

Abstract

THE STUDY DEALS WITH 330 MOULDS AND FRAGMENTS OF MOULDS FOR MOLDMADE RELIEF VASES OF THE HELLENISTIC PERIOD. THE MOULDS WERE FOUND IN A POTTERY WORKSHOP LOCATED IN THE MARKET PLACE (AGORA) OF HELLENISTIC PELLA; ALMOST EXCLUSIVELY WEREDISCOVERED IN THE DESTRUCTION DEBRIS OF TWO CONSECUTIVE ROOMS, WHICH FORMED THE WORKSHOP. THEY WERE MADE OF LOCAL CLAY AND TURNED ON THE WHEEL. THEIR DECORATION WAS ACHIEVED BOTH BY HAND AND BY THE USE OF STAMPS. MOST OF THE PIECES ARE ADORNED WITH FLORAL DECORATION. A NUMBER OF THEM, HOWEVER, CARRIES A NARRATIVE FREIZE. THE MOULDS WERE DECORATED BY MEANS OF 108 FLORAL STAMPS, 90 HUMANFIGURES, 16 ANIMAL STAMPS AND 8 STAMPS WITH VARIOUS OBJECTS. THESE STAMPS HAVE BEEN RECOGNIZED IN A SERIES OF FRAGMENTARY VASES MADE IN PELLA AND FOUND IN VARIOUS MACEDONIAN SITES. FLORAL DECORATION CONSISTS MOSTLY OF LEAVES, ROSETTES, PALMETTES AND TENDRILS. NARRATIVE FRIEZES ARE DECORATED WITH SCENES INSPIRED BY ANCIENT TEXTS. THESE SCENES ARE CLOSELY RELATED TO ABSTRACTS OF THE WORKS OF EURIPIDES, SOPHOCLES ETC. THE MOULD WORKSHOP PRODUCED VARIOUS DIFFERENT KINDS OF PRODUCTS. THE MOULDS WERE MADE AND DECORATED BY FOUR ARTISANS. THE SAME WORKSHOP MADE THE STAMPS, TURNED THE VASES ON THE WHEEL, SAW THEM THROUGH THE KILNS AND FINALLY DISPOSED THE PRODUCTS. THE NATURE OF THE DESTRUCTION DEBRIS OF THE MOULD WORKSHOP, AS WELL AS MANY OTHER ROOMS IN THE AGORA INDICATES THAT THE COMPLEX WAS DESTROYED BY A NATURAL VIOLENT CAUSE, AND EARTHQUAKE. THE LAST OBJECTS FROM THE DESTRUCTION DEBRIS OF THE WORKSHOPS AND THE WASTERS OUTSIDE THE ROOMS DATE THE EVENT AT THE END OF THE FIRST DECADE OF THE 1ST CENTURY B.C.

ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΞΕΤΑΖΟΝΤΑΙ 330 ΜΗΤΡΕΣ, ΤΜΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΡΑΥΣΜΑΤΑ ΜΗΤΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΝΑΓΛΥΦΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ. ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΣΕ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΠΕΛΛΑΣ. ΟΛΕΣ ΣΧΕΔΟΝ ΟΙ ΜΗΤΡΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΡΩΜΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΔΥΟ ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΩΝ ΔΩΜΑΤΙΩΝ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΟΝΤΑΝ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ, ΠΑΝΩ ΣΤΟΝ ΤΡΟΧΟ, ΜΕ ΝΤΟΠΙΟ ΠΗΛΟ ΚΑΙ ΔΙΑΚΟΣΜΟΥΝΤΑΝ ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΧΕΡΙ. ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΧΟΥΝ ΦΥΤΙΚΟ ΔΙΑΚΟΣΜΟ, ΕΝΩ ΑΡΚΕΤΕΣ ΚΟΣΜΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΔΙΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ. ΕΧΟΥΝ ΑΠΟΜΟΝΩΘΕΙ 108 ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΜΕ ΦΥΤΙΚΑ ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ, 90 ΜΕ ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, 16 ΜΕ ΖΩΙΚΕΣ ΚΑΙ 8 ΜΕ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ. ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΑΥΤΕΣ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΕΙ ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΑΠΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΙΚΑ ΣΩΖΟΜΕΝΑ ΑΓΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΣΤΟΝ ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΧΩΡΟ. ΟΙ ΜΗΤΡΕΣ ΜΕ ΦΥΤΙΚΑΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΜΕ ΦΥΛΛΑ, ΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΝΘΕΜΙΑ 'Η ΡΟΔΑΚΕΣ, ΕΝΩ ΟΙΜΗΤΡΕΣ ΜΕ ΔΙΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΧΟΥΝ ΜΙΑ ΖΩΝΗ ΜΕ ΜΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ, ΠΟΥ ΕΜΠΝΕΕΕΤΑΙ ΑΠΟ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ. ΣΤΕΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ "ΕΠΙΤΟΜΕΣ" ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ, ΣΟΦΟΚΛΗ Κ.Α. ΤΟ ΙΔΙΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΗΛΕΓΧΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΩΝ ΣΦΡΑΓΙΔΩΝ, ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΜΗΤΡΩΝ, ΤΟ ΨΗΣΙΜΟ ΤΟΥ ΑΓΓΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ. ΟΙ ΜΗΤΡΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΤΕΧΝΙΤΕΣ. ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΑΝ. Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΕΝ ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝΤΗΣ ΑΝΑΓΛΥΦΗΣ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ. ΤΟ ΙΔΙΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΠΑΡΗΓΑΓΕ ΚΑΙ ΔΙΕΘΕΤΕ ΜΕΓΑΛΗ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΑΓΓΕΙΩΝ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ. Η ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΔΩΜΑΤΙΩΝ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΠΟΛΛΩΝ ΑΛΛΩΝ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ, ΜΑΣ ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ ΝΑ ΔΕΧΤΟΥΜΕ ΕΝΑ ΒΙΑΙΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΕΝΑ ΣΕΙΣΜΟ, ΣΑΝ ΑΙΤΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΤΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΤΗΣ ΠΕΛΛΑΣ. ΑΝΑΛΟΓΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΧΟΥΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΘΕΙ ΚΑΙ ΣΕΑΛΛΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. Η ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝΤΟΥ ΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ ΑΧΡΗΣΤΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΠΕΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣΤΟΥ 1ΟΥ Π.Χ. ΑΙ.