The poetics of Irishness: 20th-century Anglo-Irish poetry translated into Greek

Abstract

The present thesis sets out to explore how Irish cultural identity is rendered in the Greek translations of 20th-century Anglo-Irish poetry, and more specifically in the translated works of William Butler Yeats, Patrick Kavanagh, and Seamus Heaney. Taking as a starting point the notion that the distinct national culture of Ireland is both shaped by and reflected in its literary production, this thesis investigates how the literary image of Irishness is represented when Irish writing in English is translated—an issue which has received scant attention in the literature. For the purposes of this thesis, Irishness is understood as fluid and multifaceted, owing its formation to the colonial/postcolonial experience. Its traits are described with the help of various definitions of culture and nation; its specific cultural markers—namely place, politics, history; memory, religion, mythology and folklore—are located and discussed in the original poems and their translations. The study involves not only a textual analysis of the translations with emphasis on the way culture-specific elements are rendered into Greek, but also an analysis of the form of the translated poems, an examination of the peritexts, as well as a macro-analysis of what part of the three poets’ work has been selected for translation. Having contextualized the poems in the source culture from which they originated, this study explores the extent to which cultural specificity comes across in the Greek translations. The findings of this study suggest that domesticating practices have prevailed, obscuring to a certain extent the cultural particularities of the source texts. Moreover, the various conceptions of Irishness as manifested in the work of the three poets are not fully captured in the Greek translations. Although the translation of Anglo-Irish poetry undeniably creates a meeting point between source and target culture, the image of Irishness is altered in the process. Taking into consideration the issue of translatability, this thesis offers an insight into the way cultural transfer between two minor cultures performs.

Η παρούσα διατριβή διερευνά πώς αποδίδεται η ιρλανδική πολιτισμική ταυτότητα στις ελληνικές μεταφράσεις της αγγλόφωνης ιρλανδικής ποίησης του 20ου αιώνα, και πιο συγκεκριμένα στο μεταφρασμένο έργο των Ουίλλιαμ Μπάτλερ Γέιτς, Πάτρικ Κάβανα και Σέιμους Χήνυ. Έχοντας ως αφετηρία την έννοια ότι η ξεχωριστή εθνική ταυτότητα της Ιρλανδίας διαμορφώνεται από τη λογοτεχνική της παραγωγή, αλλά ταυτόχρονα αντανακλάται σε αυτήν, η διατριβή αυτή εξετάζει τις αναπαραστάσεις της ιρλανδικότητας στην αγγλόφωνη ιρλανδική λογοτεχνία σε μετάφραση, ένα ζήτημα που ελάχιστα έχει ερευνηθεί μέχρι στιγμής.Στο πλαίσιο της διατριβής αυτής, η ιρλανδικότητα θεωρείται ρευστή και πολυσχιδής, ενώ η διαμόρφωση της αποδίδεται στην αποικιοκρατική/μετα-αποικιοκρατική εμπειρία. Τα χαρακτηριστικά της περιγράφονται με τη βοήθεια διαφορετικών ορισμών για την κουλτούρα και το έθνος. Οι πολιτισμικοί ενδείκτες που την προσδιορίζουν—συγκεκριμένα, ο τόπος, η πολιτική, η ιστορία, η μνήμη, η θρησκεία, η μυθολογία και οι λαϊκές παραδόσεις—εντοπίζονται και αναλύονται τόσο στα πρωτότυπα κείμενα, όσο και στις μεταφράσεις τους.Η μελέτη περιλαμβάνει όχι μόνο μια κειμενική ανάλυση των μεταφράσεων, με έμφαση στον τρόπο με τον οποίο αποδίδονται οι πολιτισμικές αναφορές, αλλά επίσης μια ανάλυση της μορφής των μεταφρασμένων ποιημάτων, μια εξέταση των περι-κειμένων, καθώς και μια μακρο-ανάλυση σχετικά με την επιλογή των ποιημάτων προς μετάφραση. Έχοντας τοποθετήσει τα ποιήματα στη κουλτούρα-πηγή από την οποία προέρχονται, η μελέτη αυτή εξετάζει το βαθμό στον οποίο η πολιτισμική ιδιαιτερότητα αποδίδεται στις ελληνικές μεταφράσεις.Τα ευρήματα αυτής της μελέτης δείχνουν ότι υπερισχύουν οικειοποιητικές πρακτικές, που δεν επιτρέπουν να γίνουν πλήρως αντιληπτές οι πολιτισμικές ιδιαιτερότητες των κειμένων-πηγή. Επιπλέον, οι διαφορετικές έννοιες που προσλαμβάνει η ιρλανδικότητα, όπως εμφανίζονται στο έργο των τριών ποιητών, δεν αποδίδονται με σαφήνεια στις ελληνικές μεταφράσεις. Παρόλο που η μετάφραση της αγγλόφωνης ιρλανδικής ποίησης αναμφισβήτητα δημιουργεί ένα σημείο συνάντησης ανάμεσα στις δύο κουλτούρες—πηγή και στόχο—η εικόνα της ιρλανδικότητας αλλοιώνεται ως ένα βαθμό στην πορεία. Λαμβάνοντας υπόψη το ζήτημα της μεταφρασιμότητας, η διατριβή αυτή συμβάλλει στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η πολιτισμική μεταφορά ανάμεσα σε δύο ελάσσονες κουλτούρες.